Nobel Ödülleri, 2024'te sahiplerini ekim ayının ikinci haftasında buluyor. 1901'den bu yana insanlığa katkı sağlayan kişi ve kuruluşlara verilen ödüller, 6 ayrı dalda en başarılı isimleri onurlandırıyor.
2024 Nobel Ödülleri: İnsanlığa Hizmetin En Üst Düzey Onuru
Nobel Ödülleri, her yıl insanlığa en büyük katkıyı sağlayan kişi ve kuruluşlara verilmeye devam ediyor. 2024 yılı Nobel kazananları, ekim ayının ikinci haftasında açıklanarak bir kez daha bilime, edebiyata ve barışa katkı sağlayanların başarılarını taçlandıracak.
Nobel Ödülleri, 1901'den bu yana fizik, kimya, tıp, edebiyat, barış ve ekonomi alanlarında veriliyor. Ödüller, İsveçli bilim insanı Alfred Nobel’in vasiyeti doğrultusunda dağıtılmakta ve her yıl 10 Aralık'ta, Nobel’in ölüm yıldönümünde düzenlenen törenlerle sahiplerine teslim ediliyor.
Nobel Ekonomi Ödülü'nün Eklenişi
Ekonomi dalında Nobel Ödülü, 1968 yılında İsveç Merkez Bankası tarafından Alfred Nobel'in anısına ihdas edildi ve 1969 yılında ilk kez takdim edildi. Diğer kategorilerdeki ödüllerle birlikte her yıl açıklanan Nobel Ekonomi Ödülü, ekonomik bilimlere katkıda bulunanların başarılarını ödüllendirmeye devam ediyor.
Nobel Ödüllerinin Verilmediği Yıllar
Birinci ve İkinci Dünya Savaşları sırasında bazı yıllarda Nobel Ödülleri verilmedi. Ayrıca, 2020 ve 2021 yıllarındaki Kovid-19 salgını nedeniyle törenler fiziksel olarak düzenlenemedi. Nobel ödüllerine ilişkin kurallara göre, o yıl ödülü hak eden bir aday bulunamazsa, ödül o yıl verilmeyip bir sonraki yıl için saklanıyor.
Nobel Ödüllerinin Kazananları Çoğunlukla Erkekler Oldu
1901’den 2023’e kadar toplam 970 ödül verilmiş olup, ödüllerin büyük çoğunluğu erkeklere gitmiştir. Bu süreçte 905 erkek, 65 kadın Nobel Ödülü almıştır. Özellikle Nobel Ekonomi Ödülü, sadece 3 kadın kazananıyla bu daldaki cinsiyet dengesizliğini gözler önüne sermektedir.
Nobel Ödülünü İki Kere Kazanan İsimler
Nobel Ödülleri tarihinde iki kez ödül kazanan önemli isimler de bulunuyor. Bunlar arasında Marie Curie, Linus Pauling ve Frederick Sanger gibi bilim insanları yer alıyor. Ödüller bazen birden fazla kişiye verilse de tıp kategorisinde verilen ödüllerin %65'i birden fazla kişiye gitmiştir.
Nobel Kazananların Yaş Ortalaması
İstatistiklere göre, Nobel Ödülü kazananların ortalama yaşı 58’dir. Ancak tarihte en genç kazanan, 2014 yılında Nobel Barış Ödülü'nü aldığında 17 yaşında olan Malala Yousafzai’dir. En yaşlı kazanan ise 2019’da Nobel Kimya Ödülü'nü 97 yaşında alan John Goodenough olmuştur.
Nobel Kazanan Ünlü İsimler
Nobel ödülünü kazananlar arasında bilim, edebiyat ve politika dünyasından birçok ünlü isim yer alıyor. Marie Curie, hem Nobel Fizik Ödülü’nü hem de Nobel Kimya Ödülü’nü kazanan ilk ve tek kadın oldu. Albert Einstein ise 1921 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü kazanarak bilim dünyasına adını altın harflerle yazdırdı.
Türk Nobel Ödülü Kazananlar
Türkiye’den Nobel ödülü kazanan iki isim bulunuyor. Yazar Orhan Pamuk, 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü, Aziz Sancar ise 2015 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı. Pamuk ve Sancar, Nobel tarihine Türkiye’yi taşıyan önemli isimler olarak öne çıkıyorlar.
