Sıcak hava ruh sağlığınızı etkileyebilir! Yüksek sıcaklıklar psikiyatrik sorunların riskini artırıyor.
Uzmanlar, yüksek sıcaklıkların ruh sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Sıcak havalarda psikiyatrik bozuklukların oluşma riskinin yaklaşık 4 kat arttığını belirten uzmanlar, özellikle psikiyatrik ilaç kullanan kişilerin dikkatli olması gerektiğini vurguluyor. Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Elvan Çiftçi, sıcak havaların psikiyatrik sorun yaşayan bireyleri nasıl etkilediğini anlattı ve sıcak havalarda dikkat edilmesi gereken hususlara değindi.
Yüksek Sıcaklıklar ve Psikiyatrik Sorunlar
Dr. Elvan Çiftçi, iklim değişikliğinin ruh sağlığı üzerindeki etkilerine ilişkin yapılan araştırmaların son yıllarda önemli ölçüde arttığını belirtti. “Isıya bağlı hastalık ile psikiyatrik bozuklukların gelişme riski arasındaki ilişkinin araştırıldığı bir çalışmada, psikiyatrik bozuklukların oluşma riskinin 4 kata yakın arttığı tespit edildi. Şizofreniform bozukluklar, travma sonrası stres bozuklukları ve akut stres bozukluğu dışındaki psikiyatrik bozuklukların gelişimi ile ilişkili olduğu görüldü” dedi.
Güney Avustralya’da 1993-2006 yılları arasında yapılan bir araştırmaya göre, sıcak hava dalgalarının hastaneye başvurular ve zihinsel, davranışsal ve bilişsel bozukluklara atfedilen ölümler üzerindeki etkisi incelendi. Dr. Çiftçi, “Tüm akıl hastalıkları için 26,7 derecelik ortam sıcaklığı eşiğinin üzerinde hastaneye başvurularda yüzde 7,3'lük bir artış olduğu bildirildi. Yüksek hava sıcaklıklarının demans, ruh hali bozuklukları, strese bağlı bozukluklar ve yaşlılık gibi organik hastalıklara bağlı hastaneye başvuru oranları üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğu görüldü. Ayrıca, 65-74 yaş grubundaki kişilerde ve şizofreni, şizotipal ve sanrısal bozukluk hastalarında ruhsal bozukluklara atfedilen ölümlerde bir artış gözlemlendi. Toronto’da da benzer şekilde, yüksek sıcaklıkların zihinsel ve davranışsal hastalıklarla ilişkili acil servis ziyaretleri üzerinde önemli eğilimler olduğu rapor edildi” dedi.
Psikiyatrik İlaçlar ve Yaz Dönemi
Psikiyatrik ilaç kullanan kişilerin yaz mevsiminde doz ayarlaması yapması gerekebileceğini belirten Dr. Çiftçi, bu konuda yapılan araştırmalardan bahsetti: “1950'den 1984'e kadar New York Eyaleti'nde psikiyatri hastanesindeki ölüm verilerini analiz eden araştırmacılar, bu dönemde psikiyatri hastalarının sıcak hava dalgası sırasında ölme riskinin genel nüfusa göre iki kat daha fazla olduğunu belirtti. Antipsikotik ilaçların geniş çapta kullanıma sunulmasından önce, 1950'lerde ölüm riskinin 1980'lere göre daha yüksek olduğu gözlemlendi. Hem psikiyatrik hastalığın hem de antipsikotik ilaç kullanımının sıcak hava dalgaları sırasında artan ölüm riskine katkıda bulunduğu sonucuna varıldı.”
Dr. Çiftçi, “Antidepresanlar ve antipsikotik ilaçlar, monoaminlerin seviyelerini doğrudan etkiler. Sıcak hava dalgaları sırasında antipsikotik ilaçlar uyumsuz etkiler oluşturabilir. Antikolinerjik ilaçlar veya antikolinerjik etkileri olan ilaçlar terlemeyi bozar, ısı atılımını azaltır ve kullanıcıların sıcak hava dalgalarına karşı savunmasızlığını artırır. Bazı ilaçlar derideki kan akışını azaltarak hipertermiye (sıcak çarpması) neden olabilir. Ayrıca, egzersiz yapan kişilerde vücut sıcaklığını önemli ölçüde artırabilir. Susuzluk algısı, düzenleme sisteminin çeşitli seviyelerindeki ilaçlar tarafından bozulabilir ve bu da dehidrasyonun gelişmesine katkıda bulunur. Psikiyatrik ilaçların yaz döneminde düzenlenmesi konusunda psikiyatri doktorunuzla iş birliğinde olmanız önemlidir” diye konuştu.
Sıcak havalarda ruh sağlığınızı korumak için bol su içmek, serin ortamlarda bulunmak ve gerektiğinde ilaç dozajınızı doktor kontrolünde ayarlamak, bu dönemi sağlıklı geçirmenize yardımcı olabilir.
