Ankara'daki Eymir Gölü'nde turna balıklarında artan ölüm oranları, göldeki sazan balıklarının dip çamurundan beslenerek suya evsel atıkları karıştırması sonucu oksijen seviyesinin düşmesiyle ilişkilendirildi. ODTÜ, balık ölümlerini durdurmak amacıyla sazan popülasyonunu azaltmak ve gölü ekolojik olarak restore etmek için çalışmalar başlattı.
Eymir Gölü'nde Balık Ölümleri Artıyor
Ankara'da doğaseverlerin en çok ziyaret ettiği Eymir Gölü'nde, turna balıklarında artan ölüm oranları göl ekosisteminde endişe yaratıyor. Turna balıkları, gölde koruma altında bulunsa da kıyıya vuran ölü turnaların görülmesi tedirginlik yarattı. ODTÜ Biyoloji Bölümü ve Ekosistem Uygulama ve Araştırma Merkezi (EKOSAM), bu ölümleri araştırmak için harekete geçti.
Sazan Balıkları Ekosistemi Tehdit Ediyor
Yapılan ilk tespitlerde, sazan balıklarının göl dibindeki evsel atıklarla dolu çamurdan beslenerek suya karışmalarına neden olduğu ve bunun sudaki oksijen seviyesini düşürdüğü belirlendi. Bu durum, oksijene duyarlı olan turna balıklarının ölümüne yol açıyor.
ODTÜ EKOSAM Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meryem Beklioğlu, küresel ısınma ve evsel atıklar nedeniyle gölde oluşan bitkisel planktonların hızla büyüyerek oksijen seviyesini azalttığını belirtti.
Sazanlar Dip Çamurunu Karıştırıyor
Sazan balıklarının dip çamurunu karıştırarak oksijen seviyesinin azalmasına neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Beklioğlu, "Sazanlar, dipteki çamuru karıştırarak sudaki azot ve fosfor seviyesini artırıyor, bu da göldeki ekosistemin bozulmasına yol açıyor" dedi. Bu duruma "ötrofikasyon" denildiğini belirten Beklioğlu, su ekosisteminin dengesinin bu süreçle zarar gördüğünü vurguladı.
Sazan Nüfusunu Azaltma Planı
ODTÜ'nün başlattığı restorasyon projesi kapsamında, sazan balıklarının sayısının azaltılması hedefleniyor. Prof. Dr. Beklioğlu, Eymir Gölü'nde daha önce de benzer bir çalışma yapıldığını ve ışık geçirgenliğinin önemli ölçüde artırıldığını söyledi. ODTÜ, Tarım ve Orman Bakanlığı ile iş birliği yaparak, sazan balıklarının yüzde 75'inin bir yıl içinde azaltılmasını planlıyor.
ODTÜ'nün Göl Restorasyon Çalışmaları
Prof. Dr. Beklioğlu, Eymir Gölü'nün ekosistemini koruma çalışmaları kapsamında, çevresel havzadan gelen azot ve fosfor miktarını azaltmak için bir baypas kanalı oluşturduklarını belirtti. Ayrıca, sazanların stoklarının azaltılmasıyla gölün su kalitesinin iyileştirileceğini vurguladı.
Türkiye Genelinde Benzer Sorunlar Yaşanıyor
Prof. Dr. Beklioğlu, benzer balık ölümlerinin Türkiye’nin diğer bölgelerinde de yaşandığını ve özellikle İzmir Körfezi'ndeki olayların da benzer sebeplerden kaynaklandığını ifade etti. Göl ve denizlerdeki biyoçeşitliliği korumanın önemini vurgulayan Beklioğlu, Eymir Gölü'nün bu alanda örnek bir model olabileceğini söyledi.
