Salih TEKİN/ERZURUM, (DHA)- ANADOLU Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Işık, Amerika'nın yeni başkanı Donald Trump'ın iklim değişikliğiyle mücadelede finansman konusuna sıcak bakmamasının dünya kamuoyunda hoş karşılanmadığını belirtti. Işık, "Trump'tan çevre hususunda daha sıkı adımlar bekleniyor. Bizim sürdürülebilir kalkınma hedeflerine yönelik yapmış olduğumuz akademik çalışmalar şunu gösteriyor; Amerikan ekonomisinin iklim mücadelesi noktasında ciddi eksiklikleri var" dedi.
Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de düzenlenen 'Dağlar: Kültürler, Peyzajlar ve Biyoçeşitlilik' konferansına onur konuğu olarak katılan ve Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 31'inci Taraflar Konferansı (COP29) toplantılarını takip eden Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Işık, konferansın çevre ile ilgili sürdürülebilirlik konularının ele alındığı toplantılardan biri olduğunu bildirdi. İlk olarak 1995 yılında Almanya'nın başkenti Berlin'de organize edilen COP iklim değişikliği toplantılarının 31'incisinin 12 Kasım itibarıyla Azerbaycan'ın başkenti Bakü'de başladığını belirten Işık, "Bu toplantılarda, acil eylem planları ve erken uyarı sistemleri görüşülürken aynı zamanda altyapı yatırımları ön plana çıkarıldı. Toplantılarda finansman konuları da ele alındı. Paris İklim Anlaşmasının 6'ncı maddesi, finansman ile ilgili bir iklim uyumlaşması maddesidir. COP29'da öne çıkan en önemli gündem maddesi iklim uyumlaşmasına binaen ortaya çıkan finansman konuları ve buna ilişkin tematik konulardır. Bu konular çerçevesinde özellikle konuşulan konu, finansmanın gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere nasıl yönlendirileceği hususundaydı. COP28 Dubai'den hatırlıyoruz ki gelişmekte olan ülkeler 100 milyar dolar civarında bir finansman sağlayacağı yönünde taahhütlerde bulunmuştu. COP29 Bakü'de ise bu rakam 300 milyar dolar civarına çıktı. İklim değişikliği ile ilgili mücadele için gerekli olan finansman yaklaşık bir trilyon dolar civarında. Geri kalan yekun ise özel sektör ve kalkınma bankaları ile karşılanması hususunda görüş birliktelikleri ile sonuçlandı. COP29 Bakü'yü 'finansmanın COP'u olarak da isimlendirebiliriz" diye konuştu.
Bakü'deki toplantıların ilk gününde, Paris İklim Anlaşması’nın 6'ncı maddesine uyumlu bir standart onayının gerçekleştiğini bildiren Işık, "Bu sevindirici bir gelişme. Daha yeşil bir dünya için. Bu anlamda öne çıkan diğer hedefler var. Bu hedeflerin içerisinde özellikle iklim değişikliğine yönelik yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanımı noktasında yıllık ortalama 465 milyar dolar olan yatırım miktarının 1,3 trilyon dolara çıkarılması hususuydu. Bu da dikkate değer bir gelişme. Aynı zamanda enerji verimliliği de iki katına çıkarılması planlanmaktadır" dedi.
TRUMP, HOŞ KARŞILANMADI
Tarafların Birleşmiş Milletler Kalkınma İlkeleri çerçevesinde politika uyumlaşması noktasında adımlar attığını ifade eden Işık, şunları söyledi:
"Bütçelerini Birleşmiş Milletler Kalkınma İlkeleri çerçevesinde uyumlaştırılması temel konulardan bir tanesi. COP29'da gözler Amerika başkanlık seçimine çevrildi. Ancak Trump'ın finansman aktarımı konusuna sıcak bakmaması biraz tereddütleri ortaya çıkardı. Zira Amerikan ekonomisini oluşturan endüstrilerin yaklaşık yüzde 60'ı karbon piyasasına bağlı. Çin'in Amerika ile olan rekabet sürecini göz önüne alırsak Trump'ın bu noktada finansman ve gerekli eylem adımlarını atmaması noktasındaki tereddüdünü dünya kamuoyu hoş karşılamadı. Bu açıdan Trump'tan daha sıkı adımlar bekleniyor çevre hususunda. Bizim sürdürülebilir kalkınma ilkelerine yönelik yapmış olduğumuz akademik çalışmalar şunu gösteriyor; Amerikan ekonomisinin iklim mücadelesi noktasında ciddi eksiklikleri var. Eylem planlarının hayata geçirilmesi noktasında özellikle. Dolayısıyla bu adımların doğru bir şekilde atılması, Amerika'dan başlayacak dalganın da dünyaya yayılması noktasında ciddi katkılar sunacaktır."
COP31'i Türkiye'ye getirmek yönünde çalışmalar yapıldığını belirten Prof. Dr. Cem Işık, "Bu çevre politik bir organizasyon. Türkiye de gelişmekte olan ülkeler içerisinde parlayan bir yıldız konumunda. Burada yapılacak olumlu pozitif yansımalar Türkiye'de oluşturulacak çevre politikalarına da yansıyacaktır. Ben de çok pozitif buluyorum" dedi. (DHA)
