Kapadokya’da milyonlarca yıl önce doğal süreçlerle oluşan peribacaları, iklim ve çevresel koşulların etkisiyle zarar görmeye başladı. Bu eşsiz yapılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın başlattığı restorasyon projesi ile Kapadokya Alan Başkanlığı tarafından restore ediliyor. Doğal malzemeler kullanılarak sürdürülen çalışmalar, peribacalarının ömrünü uzatmayı ve gelecek nesillere sağlam bir şekilde aktarmayı hedefliyor.
Kapadokya’nın dünya çapında ünlü doğal oluşumları olan peribacaları, UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alıyor. Ancak bu eşsiz yapılar, zamanla iklim değişiklikleri, çevresel faktörler ve insan müdahalesi nedeniyle zarar görmeye başladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın tarihi ve kültürel mirası koruma amacıyla başlattığı çalışmalar, Kapadokya Alan Başkanlığı tarafından kapsamlı bir restorasyon projesi ile devam ediyor.
Kapadokya Alan Başkanı Birol İnceciköz, bölgenin doğal, tarihi ve kültürel değerlerinin korunarak gelecek nesillere aktarılması için yoğun çaba sarf ettiklerini belirtti. İnceciköz, yapılan incelemeler sonucunda 14 peribacasının acil restorasyona ihtiyaç duyduğunu tespit ettiklerini, ilk etapta 4 peribacasında çalışmaların başladığını ifade etti.
Bilimsel Destek ve Doğal Malzemeler
Peribacalarının restorasyonunda doğaya uyumlu malzemeler kullanılıyor. Kurulan iskeleler, yapıya zarar vermemek adına keçeyle tutturulurken, restorasyon için kullanılan malzemeler, uzun ömürlü ve çevreye duyarlı olması amacıyla uzman görüşleriyle belirleniyor. Bu süreçte ICOMOS (Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi) ve UNESCO gibi uluslararası kuruluşların katılımlarıyla bilimsel toplantılar düzenleniyor ve alınan kararlar doğrultusunda restorasyon yöntemleri uygulanıyor.
İnceciköz, "Her peribacasına aynı müdahale yöntemini uygulamıyoruz. Kayaçların özelliklerine göre farklı teknikler kullanarak en doğru çözümleri üretiyoruz. Amacımız, bu doğal mirası uzun yıllar koruyarak gelecek kuşaklara sağlıklı bir şekilde bırakmak," dedi.
İnsan Etkisine Karşı Önlemler
Kapadokya’nın özellikle Göreme gibi turistik bölgelerinde peribacaları ile iç içe yerleşim alanları bulunuyor. Bu da yapılar üzerinde insan etkisini artırıyor. Peribacalarının doğal yapısına zarar veren faktörleri ortadan kaldırmak için, Alan Başkanlığı ekipleri çeşitli önlemler alıyor. Restorasyon ve onarım çalışmalarının yanı sıra, bölgede kaçak yapılaşma ile mücadele de aralıksız sürdürülüyor.
Peribacaları Bilimsel Çalışmalarla Korunuyor
Peribacalarının onarım sürecinde gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları, bilimsel araştırmalarla destekleniyor. Lazer tarama teknikleri kullanılarak yapıların "röntgenleri" çekiliyor ve hasar tespitleri bu bilimsel veriler ışığında yapılıyor. Kayaçların düşey hareketleri, yapısal bozulmalar ve iklim koşullarına karşı alınacak önlemler belirlenerek, peribacalarının daha uzun süre korunması hedefleniyor.
Kapadokya Alan Başkanlığı’ndan Geleceğe Miras
Kapadokya’nın doğal ve tarihi mirasının korunması için hayata geçirilen bu kapsamlı restorasyon çalışmaları, bölgenin sürdürülebilir turizmine de katkı sağlıyor. Alan Başkanlığı, hem restorasyon hem de kaçak yapılaşmaya karşı önlemlerle bölgenin gelecek nesillere güvenli bir şekilde aktarılmasını amaçlıyor.
