Antalya'da gerçekleştirilen TEKNOFEST'te engelsiz yaşam teknolojileri kategorisinde 4'üncü olan projeyi daha da geliştirmeyi amaçladıklarını söyleyen Yunus Bayram, “Projemiz, omurilik felci geçiren hastaların göz hareketleriyle tekerlekli sandalyeyi kolay bir şekilde hareket ettirmelerine olanak sağlıyor. Böylece onların biraz daha sosyal hayata katılmalarını sağlıyor. Bu da kendi temel ihtiyaçlarını karşılamasına yarar sağlıyor” dedi.
Trakya Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü’nde, yüksek lisans öğrencileri Yunus Bayram, Hakan Aras ve lisans öğrencisi Hasan Sönmez'den oluşan TEKNO-TRAKYA takımı, 1,5 yıl önce başladıkları proje çalışmaları kapsamında göz bebeği ile kontrol edilebilen elektrikli sandalye geliştirdi. Projelerini ilk başta kendi aralarında deneyip çalıştığını gören takım üyeleri, daha sonra üniversitenin öğretim üyeleriyle paylaştı. Fizik bölümünde görevli akademisyenlerle projeyi geliştiren takım Antalya'da 5-8 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilen TEKNOFEST'te, engelsiz yaşam teknolojileri kategorisinde 28 takım arasından 4'üncü oldu.
'HASTALARIN YAŞAM KALİTESİNİ ARTIRMAYI AMAÇLIYORUZ'
Yüksek lisans öğrencisi Yunus Bayram, projeyle özel gereksinimleri olan bireylerin yaşam kalitesini artırmayı amaçladıklarını belirterek, "Projemize 1,5 yıl önce başladık. Kendi seçmeli derslerimizde olan projemizi bu zamana kadar taşıdık. Bunun devamında bazı yarışmalara da katıldık. Türkiye'nin en büyük yarışmalarından bir tanesi TEKNOFEST yarışmasında engelsiz yaşam kategorisine katıldık. Bu yıl da dördüncülük aldık. Projemizin temel amacı omurilik felç geçiren hastaların yaşam kalitesini biraz daha iyileştirmeye yönelik. Projemiz, omurilik felci geçiren hastaların göz hareketleriyle tekerlekli sandalyeyi kolay bir şekilde hareket ettirmelerine olanak sağlıyor. Böylece onların biraz daha sosyal hayata katılmalarını sağlıyor. Bu da kendi temel ihtiyaçlarını karşılamasına yarar sağlıyor" dedi.
Geliştirdikleri sistemle kişinin, başına taktığı kafa kaskı sayesinde göz hareketlerinin algılandığını anlatan Bayram, "Bu göz hareketleri bir bilgisayar aracılığıyla işleniyor. Gerekli verili analizleri yapılıyor. Daha sonrasında kontrolcü karta aktarılıyor. Böylelikle hareket kabiliyetini sağlayabiliyoruz. Kaskı kendimiz 3D yazıcılarla öncelikle tasarladık, çizdik. Bunları baskıya verdik. Kendi baskımızı toparladık ve kişiye özel bir kask tasarladık. Temelde 1,5 yıl sürdü ama son haline gelmesi altı ayda tamamlandı. İlerideki hedeflerimizden bir tanesi aslında biraz daha kolaylık sağlaması amacıyla gözlük fikriydi. Yani bildiğimiz normal dereceli gözlükler gibi bir gözlük tasarlayıp bu şekilde göz bebeği takibini yapabiliriz. Onun dışında ceplerimizde herkeste olan telefonla birlikte sadece telefonu ön tarafa koyarak, telefon kamerasından görüntü alarak bu şekilde de hareket ettirmeyi düşünüyoruz" diye konuştu.
'HASTALARA UMUT OLSUN DİYE YAPTIK'
Fen Fakültesi Fizik Bölümü yüksek lisans öğrencisi Hakan Aras da TEKNOFEST'te projenin büyük ilgi gördüğünü söyledi. Aras, "Felçli hastalar annelerine babalarına bağlı olarak hayatta kalıyorlar diye, umut olsun amacıyla bir proje geliştirdik. Güzel bir şekilde yaptık. TEKNOFEST yarışmasında dördüncülük aldık. Bu projeyi gördüklerinde beğendiler. Sordukları soru hep genelde hastalar üzerinde olmuştu. Yani proje olarak güzeldi" dedi.
'DAHA DA GELİŞTİRECEĞİZ'
Trakya Üniversitesi Fizik Bölümü lisans öğrencisi Hasan Sönmez ise projeyi daha da geliştirmeyi hedeflediklerini belirterek, "Aplikasyon şeklinde telefon uygulaması üzerinden destekli bir şekilde tasarlayıp, geliştirip sisteme sunacağız. Düşünsenize her yeriniz felç, sadece gözleriniz hareket ediyor ve hayattan tamamen kopmuş durumdasınız. Ama bu teknoloji sayesinde ne yapacaksınız? Biraz daha engelleri aşıp hayatta diğer insanlar gibi biraz gülümseyebileceksiniz. Zaten en büyük amacımız da buydu" ifadelerini kullandı.
'ETRAFINDAKİ SENSÖRLER ÇARPMAYI ENGELLİYOR'
Trakya Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Görevlisi Fahrettin Dolaştır ise projenin geliştirilmeye çok açık olduğunu söyledi. Dolaştır, "Kendilerinin de bahsettiği gibi gelişime çok açık. Yani artık yapay zeka kullanılarak da üzerine bir sürü şeyler eklenebilir. Proje kapsamında hastanın güvenliği için etrafında bir sürü sensör de bulunuyor cihazda. Yani hasta kontrolü kaybetse bile duvara çarpamıyor, merdivenden aşağıya yuvarlanamıyor engelleri tespit edebiliyor. Ya da geriye çıkarken görmediği birine çarpmayı da engelliyor araç. Böyle bir proje ortaya çıktı. Biz de çok memnunuz bölümümüz adına" dedi.