Artvin'in Ardanuç ilçesinde yer alan, Hristiyan ve Türk-İslam medeniyetlerinin izlerini taşıyan Gevhernik Kalesi'nde gerçekleştirilen kazılarda tarihi çeşme ve sarnıç gün yüzüne çıkarıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi işbirliğiyle yürütülen çalışmalar dördüncü sezonuna girerken, bu kazılar bölgenin turizme kazandırılmasını hedefliyor.
Tarihi Çeşme ve Sarnıcın Ortaya Çıkışı
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Osman Aytekin başkanlığındaki ekip, Gevhernik Kalesi’nde bu yıl gerçekleştirdiği kazılarda önemli bulgulara ulaştı. 18. yüzyıla tarihlenen çeşme ve Orta Çağ’da Bagratlılar döneminde inşa edilen sarnıç, iç kalenin güney eteğinde ortaya çıkarıldı. Çeşmenin Osmanlı arşivlerine göre Hatice Hanım tarafından yaptırıldığı, sarnıcın ise kalenin su ihtiyacını karşıladığı belirlendi.
Kültürel Zenginlik ve Turizm Potansiyeli
Gevhernik Kalesi, Osmanlı ve Orta Çağ dönemlerine ait yapılarıyla dikkat çekiyor. Kalede cami, türbe, hamam, dükkan ve kilise kalıntıları gibi birçok tarihi eser bulunuyor. Aytekin, bölgenin turizm potansiyelini artırmak amacıyla iç kaleye asansörlü merdiven projesi hazırlandığını ve bu projenin kabul gördüğünü belirtti. Bölgenin turizme açılması ile hem ziyaretçiler hem de araştırmacılar açısından büyük bir kazanım elde edilecek.
Bölgenin Tarihsel Önemi
Gevhernik Kalesi, dört farklı kültür katmanını barındıran bir bölge olarak Artvin’in en önemli arkeolojik alanlarından biri. Kale ve çevresi, M.S. 5. yüzyılda yapılan ilk yapılaşma izlerinden, 9. yüzyılda daha geniş bir yapılaşmaya kadar uzanan uzun bir tarihe sahip. Ayrıca, 1551’de Osmanlı topraklarına katılan kalede Osmanlı-Rus Savaşı’na kadar Türk egemenliği devam etti.
Kazılarda Ulaşılan Buluntular
Kazılarda çok sayıda seramik ürün, sikke ve taş gülle gibi buluntulara rastlanıldı. 20 kişilik bilim heyeti ve 10 işçiden oluşan kazı ekibi, bölgenin tarihini gün yüzüne çıkararak kültürel varlıkların korunmasına ve görünür hale getirilmesine katkı sağlıyor.